آیین نکوداشت سی و هفتمین سالگرد شهدای هفتم تیر و رونمایی از کتاب شناخت اندیشه‌های سیاسی شهید بهشتی، عصر امروز با حضور سید علیرضا بهشتی استاد علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس ( مولف کتاب) و محمود صادقی نماینده مجلس و استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس و پروانه سلحشوری نماینده مجلس برگزار شد.

در این مراسم علیرضا بهشتی با بیان اینکه فکر می‌کنم با آقای محمود صادقی نقاط اشتراک زیادی داریم به شهادت پدرانشان در یک روز  اشاره کرد و گفت: ایشان آبرویی دوباره را به مجلس بازگرداند.

وی درباره این کتاب گفت: این کتاب مجموعه بیست سال مطالعه بنده است. سعی کرده ام از منظر بی‌طرفی و ابعاد مختلف اندیشه شهید را بررسی کنم هرچند که افکار من هم بی‌جهت نیست. مانند هر اندیشه و گفتمانی قبل از آنکه درباره شهید بهشتی داوری شده لازم است آثار ایشان  را ببینیم که بخش اعظم آن چاپ شده و امیدواریم دیگر آثار او مانند تفسیر قرآن شهید بهشتی هم منتشر شود و قضاوت صورت بگیرد. لذا اندیشه شهید بهشتی نقدناپذیر و تقدس‌گونه نیست.

بهشتی افزود: مساله عدالت اجتماعی و ضرورت توجه آن همواره مورد توجه شهید بوده است. از سال ۵۳ به بعد تغییر چندانی در ریل‌گذاری توسعه مشاهده نمی‌کنیم. پژوهش‌های دانشگاهی باید بیشتر صورت بگیرد اما سوال این است که آیا این نوع طرح مساله ما را به توسعه رهنمون می‌کند یا نمی‌کند. من در این مقالات به این نکات توجه کرده‌ام.

وی افزود: ما در اندیشه‌های شهید بهشتی با یک منظومه فکری مواجه هستیم و نکته کانونی آن توجه به انسان است که موجودی انتخاب‌گر است و وجه تمایز از سایر موجودات همین انتخابگری است که آزادی و آگاهی از ارکان آن است. انسان در این انتخابگری مسئولیت‌هایی دارد که این مسئولیت متوجه به خدا و خود انسان و جامعه و طبیعت و تاریخ است.

این استاد دانشگاه با اشاره به نظریات توسعه گفت: هر دیدگاهی درباره توسعه یک جهان‌بینی در آن نهفته است. شهید بهشتی حق را به معنای آنچه که هست و آنچه که باید باشد مورد توجه قرار می‌دهد. نظریه‌ها می‌گویند هست و نیست‌ها ربطی به بایدها و نبایدها ندارد و در این باره اختلاف‌نظرها زیاد است.

وی با اشاره به نظریات اقتصادی شهید بهشتی گفت: او مساله هدفمند بودن نظام اقتصادی اسلام برای فراهم آوردن شرایطی که مردم بتوانند قابلیت‌های خود را عینیت ببخشند، مطرح می‌کند.

بهشتی با اشاره به اینکه قانون اساسی یک قانون بشری است و اگر نیاز باشد باید تصحیح شود، گفت: شهید بهشتی به زیربناها توجه می‌کند و زندگی را اخلاق می‌داند. مباحث و نکات منفی لیبرالیسم را صدا و سیما مطرح و نکات مثبت آن را پخش نمی‌کند.

وی با اشاره به وضعیت امروز کشور گفت: به نظر می‌رسد ما امروز با دو پارادایم یا جنبش‌های برخواسته از آن روبرو هستیم که از سال هشتاد و هشت و دی ماه ۹۶ برای ما آشکارتر است. یکی جنبش دموکراسی‌خواهی و دیگری جنبش نان است وضعیتی که اکثریت با آن گریبانگیر هستند و همیشه این مساله بوده که ارتباط این دو چگونه رخ می‌دهد.

بهشتی در ادامه گفت: آنچه که می‌تواند این دو را به هم گره بزند پارادایم عدالت‌خواهی است اما دوستان اصلاح‌طلب ما مسائلی را مطرح می‌کنند اشتراک زبانی ندارند و هرکدام خواسته‌های خود را می‌گویند اصلاح‌طلبی باید درباره عدالت اجتماعی بازنگری کند و نگاه جامع‌تری درباره عدالت داشته باشد که می‌تواند در این رابطه از افکار بهشتی و دیگران کمک بگیرند. یک تجدیدنظر باید صورت بگیرد و نگاهی دوباره به توسعه و تغییر مسیر این قطار انجام داد تا بتوان ایران را از این بن‌بست نجات داد.

*ایلنا