استاد حوزه علمیه با بیان اینکه حکومت های فاسد و دیکتاتور بیش از همه نسبت به سرنوشت خودشان نگرانی دارند، گفت: امر به معروف و نهی از منکر سطوح مختلفی دارد اما آنچه که در سیره امام حسین(ع) اتفاق افتاد، مبنای حرکت حضرت بود و منجر به شهادت حضرت شد و واقعه کربلا اتفاق افتاد کدام نوع بود؟ در بیانات اباعبدالله(ع) هست و تحلیلی نیست که ما به نهضت امام حسین(ع) سنجاق کنیم. ما از یک طرف لباس سیاه را در عزای حسین بن علی(ع) به تن کرده ایم و از طرف دیگر فرهنگ اموی در تخطئه حسین بن علی(ع) را پذیرفتیم. فرهنگ بنی امیه به ذهن ما نفوذ پیدا کرد و آنها هیچ مشکلی با لباس سیاه و عزاداری ها نداشته اند و ندارند.

به گزارش خبرنگار جماران، آیت الله محمد سروش محلاتی در مراسم شام غریبان دارالزهرا(س) گفت: توجه نسبت به حرم امام حسین(ع) در طول تاریخ رو به افزایش بوده است تا امروز که عظمت حرم حضرت اباعبدالله الحسین(ع) برای همه ما روشن است. در عرض تکریم پیکر اباعبدالله(ع) که تکریم شد و می شود، پیام ها چه وضعی پیدا کرده و هم اینک در میان ما چه موقعیتی دارد؟ آیا همان اعتنا و اهتمامی که ما مردم نسبت به آن حرم، که محل پیکرها است، داریم، نسبت به پیام هایی صادر شده توسط آن حضرت وجود دارد؟ آیا حقیقت آن پیام ها مانده و در میان ما شناخته شده است یا آن پیام ها دچار تحریف و دگرگونی شده، یا به فراموشی سپرده شده است؟

استاد حوزه علمیه افزود: اولا توجه داشته باشید که بعد از واقعه عاشورا دو تحلیل متفاوت درباره این واقعه ارائه می شد. تحلیل اول مستند به بیانات خود امام حسین(ع) و تحلیل دوم مستند بود به آنچه دستگاه حکومت برای مردم ارائه می کرد. بین این دو از همان روز واقعه و حتی قبل از آن، کاملا تفاوت بود. اما آنچه که خود امام حسین(ع) به صراحت می فرمود در کلمات حضرت انعکاس پیدا کرده است. حضرت می فرمود جدّم خاتم انبیاء(ص) فرموده است که ما وظیفه داریم در برابر سلطان جائر مقاومت کنیم. ما این پیام ها را ضمیمه به نهضت نمی کنیم. در متن این نهضت و قیام این پیام ها وجود دارد و استخراج می شود.

وی یادآور شد: به ازای این حرکت که پیام ها را از متن واقعه می گیرد، یک حرکت دیگر برای تحریف این پیام ها به وجود آمد. این حرکت دوم از طرف دستگاه حکومت است که در برابر حسین بن علی(ع) قرار گرفته و هرگز نمی خواهد این پیام واقعی و حقیقی به گوش مردم برسد. اینجا تحریف ها، دروغ ها و فریب ها درباره این واقعه ارائه و به خورد مردم داده می شود. محور اصلی در آنچه که دستگاه حکومت جائر ارائه می کند این است که حسین بن علی(ع) علیه حکومت قیام و شورش کرد و قیام و شورش علیه حکومت به معنای بر هم زدن امنیت جامعه است و ایجاد هرج و مرج و ناامنی جرم بزرگی است و هرکس دست به چنین اقدامی بزند به عنوان اینکه اختلاف در جامعه اسلامی به وجود می آورد باید با او مقابله کرد.

حکومت های فاسد و دیکتاتور بیش از همه نسبت به سرنوشت خودشان نگرانی دارند

سروش محلاتی تأکید کرد: حکومت های فاسد و دیکتاتور بیش از همه نسبت به سرنوشت خودشان نگرانی دارند و از هر حرکت و نشست و برخاستی می ترسند. هنوز معاویه زنده بود و قیام امام حسین(ع) هم مطرح نبود که معاویه درباره ارتباطات امام حسین(ع) می گوید از فتنه بپرهیز؛ برای اینکه اختلاف به وجود نیاید همه باید تابع و تسلیم ما باشند. حضرت در پاسخ او فرمودند من فتنه گر هستم؟! نگران فتنه من هستی؟! من فتنه ای در این عالم بزرگ تر از حکومت تو سراغ ندارم. بعد حضرت فرمود اگر من بنا داشته باشم به میدان بیایم، می آیم.

وی ادامه داد: بعد از واقعه، کسانی که تحت تأثیر این تفکر اموی بودند همین تحلیل را به جامعه ارائه می دادند که حسین بن علی(ع) نظم جامعه و وحدت را بر هم زده است. می گفتند ما نمی گوییم یزید آدم خوبی بوده ولی نباید نظام اجتماعی را به هرج و مرج و بی نظمی تبدیل کرد. اینها حکومت نباید تضعیف شود و نتیجه این تضعیف برای دشمنان است و لذا هرچه در داخل می بینیم نباید چیزی بگوییم تا زبان خارجی ها دراز نشود. شوکت یزید را باید حفظ کرد که اقتدار همه مسلمانان به شوکت یزید است. همه فسادها و منکرات را فراموش کنید به این شوکت، عظمت و اقتدار سیاسی فکر کنید.

نگاه امام حسین(ع) می گوید شوکت دردی از مسلمانان و اسلام دوا نمی کند

استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت: نگاه امام حسین(ع) می گوید شوکت دردی از مسلمانان و اسلام دوا نمی کند و حکومت باید مبتنی بر عدالت باشد. البته باید این شوکت و اقتدار را برای حفظ عدالت، حفظ کرد و در غیر این صورت حفظ نظام موضوعیت ندارد. ولی نگاه دوم می گوید ارزش اول برای ما اقتدار و حفظ این قدرت است. حسین بن علی(ع) هم کشته شود و زندان ها هم از افراد بی گناه پر شود، مشکلی نیست.

وی افزود: در فرهنگ تشیع، که ما افتخار می کنیم به این فرهنگ وابسته هستیم و از آن ارتزاق می کنیم، آیا جا به جایی بین این دو تعبیر اتفاق نیفتاده است؟! یعنی ما از نگاه امام حسین(ع) به نگاه معاویه نرسیده ایم؟! آیا ما نگفته ایم امر به معروف و نهی از منکر ارزش دارد اما این ارزش و تکلیف در سطح وظایفی است که مسلمانان نسبت به همدیگر دارند اما در سطح حکومت باید ملاحظه کرد تا تضعیف نظام اتفاق نیفتد؟! اگر شخصی مشکلی در پوشش و لباس داشته باشد یک منکر است و باید با او مقابله کرد ولی اگر احیانا منکرات در طبقات بالا اتفاق بیفتد، تکلیف این جامعه چه می شود؟ حرفی باید زد یا نباید زد؟ چیزی که در حرکت امام حسین(ع) است، امر به معروف و نهی از منکر حکمرانان بود.

سروش محلاتی تأکید کرد: امر به معروف و نهی از منکر سطوح مختلفی دارد اما آنچه که در سیره امام حسین(ع) اتفاق افتاد، مبنای حرکت حضرت بود و منجر به شهادت حضرت شد و واقعه کربلا اتفاق افتاد کدام نوع بود؟ در بیانات اباعبدالله(ع) هست و تحلیلی نیست که ما به نهضت امام حسین(ع) سنجاق کنیم. ما از یک طرف لباس سیاه را در عزای حسین بن علی(ع) به تن کرده ایم و از طرف دیگر فرهنگ اموی در تخطئه حسین بن علی(ع) را پذیرفتیم. فرهنگ بنی امیه به ذهن ما نفوذ پیدا کرد و آنها هیچ مشکلی با لباس سیاه و عزاداری ها نداشته اند و ندارند.

بین چیزی که اسلام و متفکرین اسلامی می گویند با چیزی که به ذهنیت عمومی جامعه القاء شده و می شود، فاصله است

وی افزود: در زمان صفویه و قاجاریه هم عزاداری امام حسین(ع) با قوّت برگزار می شد اما وقتی صحبت از این شد که ما ناچار هستیم بین «عدالت» یا «امنیت» یک گزینه را انتخاب کنیم، ما گفتیم از عدالت صرف نظر می کنیم تا امنیت را حفظ کنیم و معنایش این بود که چون ارزش اول برای ما امنیت است هر جنایتی اتفاق بیفتد باید لب فرو ببندیم چون اگر اعتراض کنیم هرج و مرج اتفاق می افتد. این پیام ها کاملا معکوس دریافت شده است.

استاد حوزه علمیه گفت: بین چیزی که اسلام و متفکرین اسلامی می گویند با چیزی که به ذهنیت عمومی جامعه القاء شده و می شود، فاصله است. یک سری آثار در دهه های اخیر به نام اسلام و دین نوشته شده که ممکن است تحت تأثیر فضا و سیاست باشد. من اینها را به عنوان منبع به شما معرفی نمی کنم. اما منابع قبلی که تحت تأثیر این هیجانات نیست. مثل المیزان علامه طباطبایی می گوید اسلام که روحش احیای حق و نابود کردن باطل است هرگز اجازه نمی دهد فرمانروایان ظالم که تظاهر به ظلم دارند سلطه پیدا کنند و اسلام هرگز اجازه سکوت در برابر آنها را نمی دهد.

وی افزود: امام حسین(ع) گفت اگر حقیقت اسلام نباشد، برای چه باید پوست را نگه داریم؟ پوست گردویی که مغز نداشته باشد را می سوزانند. در درک پیام نهضت امام حسین(ع) برخی از ما در برخی از ادوار تاریخی دچار این مشکل شده ایم که همان فکر بنی امیه که ایجاد نظم و حفظ ظاهر مهمتر است را در پس ذهنمان می پذیریم. برای کسی که امام حسین(ع) را پذیرفته و این تحلیل را هم می خواهد ضمیمه کند، یک تعارض است و باید فکری برای برون رفت از این تعارض داشته باشد.

سروش محلاتی با اشاره به اینکه قیام امام حسین(ع) خرده پیام هایی هم دارد، تصریح کرد: امام حسین(ع) خودش حرکت می کند و نیرو به کوفه اعزام نمی کند. مردم دعوت می کنند، او نیرو به شهرها مختلف اعزام نمی کند. صبح روز عاشورا که شمر پشت خیمه های امام حسین(ع) آمد و شروع به فحاشی کرد، حضرت فرمودند من شروع کننده به جنگ نیستم. باید تکلیف اینها معلوم شود که در منظومه فکری که از عاشورا داریم کجا قرار دارند.

وی تأکید کرد: تا حالا یک امام حسین(ع) و یک پرچم و خیمه داشته ایم که کل جامعه شیعی را پوشش می داد و همه مردم زیر این پرچم جمع می شدند. مشکل بعدی که دارد اتفاق می افتد این است که این پیام را تجزیه می کنیم و هرکسی برای خودش انتخاب و گروهی را سازمان دهی می کند و آنچه که باید وسیله الفت و نزدیکی ما شود، دارد زمینه های تفرقه اش به وجود می آید؛ و این یک خطر جدید است. ما بزرگانی داشته و داریم که نسبت به قصه امام حسین(ع) کوچک هستند و اگر هنری داشته باشند این است که قدمی در آن مسیر بردارند.

امروز امنیتی که جمهوری اسلامی دارد به برکت فداکاری شهدای عزیز است

استاد حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود گفت: امروز امنیتی که جمهوری اسلامی دارد به برکت فداکاری شهدای عزیز است و هرچه تجلیل بیشتر شود بهتر است، و ای کاش آن روحیه، صفا، اخلاص و اعتقادی که در این شهدای عزیز وجود داشت به درستی به نسل بعد منتقل می شد. ولی به معنای این نیست که خود شهید دارای مکتب فکری است؛ انسان بزرگواری است که بر اساس این مکتب عمل کرده است. برای شهید مدرس و شهید بهشتی کسی پایان نامه نمی نویسد ولی برای برخی شهدا ده ها پایان نامه حوزوی هست. ما داریم دچار یک توهم نسبت به این مسیر می شود. باید پیام امام حسین(ع) را گرفت و حرکت کرد. همه کسانی که در بارور شدن این پیام تلاش کرده اند را باید استفاده و تقدیر کرد ولی این شیوه درست است؟! من نمی دانم پایان این روش ها چیست؟ حقیقتی که شهدا از ما می خواهند این است؟!

وی تأکید کرد: شهدا علامت ها و تابلوهایی هستند که ما را در مسیر حسین بن علی(ع) هدایت می کنند. البته خود حسین بن علی(ع) هم یک مجاهد فی سبیل الله است و او هم نقشه ارائه می کند. مبادا ما با خون شهدا تجارت کنیم که این خطرناک ترین کار و اگر اتفاق بیفتد یک فاجعه است. نام، پیام و زندگی شهید مقدس است اما مقدس بودن به معنای این نیست که بر سر این ارزش ها معامله ای صورت بگیرد. همه ما دلداده این نظام هستیم و اگر کمترین خدشه ای بر آن وارد شود انگار بر قلب ما وارد شده و ما می خواهیم این نظام پاک و منزّه باشد، همان گونه که سربازان اولیه، رهبر و شهدایش چنین نیتی را در سر داشته اند.