انصار الخميني (ره) :: همه خواسته‌های خدا و پیامبرانش و همه هدایت‌ها و سعادت‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی در یک آیه از قرآن کریم!!

تاريخ انتشار: 27 اسفند 1402 ساعت 00:17:29

یادداشتی از: آقای میکائیل جواهری
همه خواسته‌های خدا و پیامبرانش و همه هدایت‌ها و سعادت‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی در یک آیه از قرآن کریم!!

《إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ وَ إِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَىٰ وَ يَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ ۚ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ (سوره نحل، آیه ۹۰) همانا خدا (همه مردم را از ابتدا تا قیامت) فرمان به دادگری و نیکویی می‌دهد و به بخشش و احسان به خویشاوندان[همه وابستگان] امر می‌کند و از کارهای زشت و ناشایست و ستم و تبهکاری نهی و باز می‌دارد و به شما پند می‌دهد، باشد که پند خدا را در یاد بسپارید و بپذیرید [و آن را به انجام رسانید تا رستگار شوید]. در حديثی از پيامبر (ص) می‌خوانیم: همه معنای تقوا در اين گفتار خدا است كه می‌فرماید: خداوند به عدل و احسان فرمان می‌دهد. از این حدیث و احاديث متعدد ديگر به خوبى استفاده می‌شود كه آيه فوق به عنوان يك دستورالعمل‌ كلى اسلامى و يكى از مواد قانون اساسى اسلام و منشور جهانى آن، همواره مورد توجه مسلمانان بوده است، تا آن جا كه طبق حديثى، هر گاه امام باقر(ع) نماز جمعه می‌خواند آخرين سخنش در خطبه نماز همين آيه بود و به دنبال آن چنين دعا می‌كرد: خداوندا ما را از كسانى قرار ده كه اندرزها را می‌شنوند و به حالشان مفيد است سپس از منبر فرود می‌آمد. احياى اصول سه گانه: "عدل و احسان و ايتاء ذى القربى" و مبارزه با انحرافات سه گانه: "فحشاء و منكر و بغى" در سطح جامعه و جهانی، كافى است كه دنيائى آباد و آرام و خالى از هر گونه بدبختى و فساد بسازد، و اگر از ابن مسعود صحابى معروف نقل شده كه اين آيه جامعترين آيات خير و شر در قرآنست به همين دليل است. محتواى آيه فوق ما را به ياد حديث تكان دهنده‌ای از پيامبر(ص) می‌اندازد كه فرمود: دو گروه از امت منند كه اگر اصلاح شوند امت من اصلاح می‌شوند و اگر فاسد شوند امت من فاسد می‌شوند! عرض كردند اى رسول خدا اين دو گروه كيانند؟ فرمود: الفقهاء و الامراء: دانشمندان و زمامداران! مرحوم محدث قمى در سفينة البحار بعد از نقل اين حديث، حديث مناسب ديگرى از پيامبر (ص) نقل می‌كند: در روز رستاخيز آتش دوزخ با سه گروه سخن می‌گويد: زمامداران، دانشمندان و ثروتمندان. به زمامداران می‌گويد: اى كسانى كه خدا به شما قدرت داد اما اصول عدالت را به كار نبستيد، و در اين هنگام آتش آن‌ها را می‌بلعد همانگونه كه پرندگان دانه كنجد را! و به دانشمند می‌گويد: اى كسى كه ظاهر خود را براى مردم زيبا ساختى، اما به معصيت خدا پرداختى، سپس او را می‌بلعد. و به ثروتمند می‌گويد: اى كسى كه خداوند به تو امكانات وسيعى بخشيد و از تو خواست مختصرى از آن را پخش و بخشش كنى اما تو بخل كردى سپس او را نيز می‌بلعد. تفصیل و شرح بیشتر آیه را در تفسیر نمونه، ذیل آیه ۹۰ سوره نحل، در پیوست زیر بخوانید: https://quran.anhar.ir/tafsirfull-13759.htm