بین الطلوعین از منظر آیات:
و أَنْزَلْنا عَلَیْکُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوى‏ - بقره 57
قرآن کریم یکی از نعمتهای را که برای بنی اسرائیل برمیشمارد نزول دو نوع روزی آسمانی بنام « منّ و سلوی » است و در تفاسیر آمده است که لحظه ی نزول این نعمت های الهی ساعات بین الطلوعین بوده است. از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده که نزول منّ و سلوى در بین الطلوعین بوده و هر که در خواب بود از آن محروم می شد.
فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً - ذاریات 4
درتفسیر این آیه گفته شده است: إن الملائکة تقسم أرزاق بنی آدم ما بین طلوع الفجر إلى طلوع الشمس فمن نام ما بینهما نام عن رزقه. ملائکه در هنگامه بین طلوع فجر و طلوع خورشید رزق و روزی بنی آدم را تقسیم میکنند و کسی که در آن زمان در خواب باشد رزقش را از دست می دهد.
حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِینَ – بقره 238
مفسران میگویند صلوة وسطى ذکر خاص بعد از عام است که بواسطه اهمیت آن با این کیفیت ذکر شده است. درمورد اینکه مقصود ازصلوت وسطی چه نمازی است؟، بعضی گفته اند نماز صبح است چون وقت آن بین الطلوعین و مشهود ملائکه شب و روز است لذا صلات وسطی نامیده شده است.
وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها - طه 130
« قبل طلوع الشمس » یعنى بین الطلوعین، یعنی از طلوع فجر تا طلوع خورشید، و تسبیح خدا که در این آیه آمده است با ذکر و نماز و قرآن دراین ساعات محقق می شود.
وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَ سَبِّح بِحَمْدِ رَبِّکَ بِالعَشیّ وَ الإِبکار – غافر 55
از گناهت استغفار کن و تسبیح خدا را بگو در زمان شب و زمان ابکار. در تفسیر آمده است که مقصود از «الإبکار» بین الطلوعین است.
أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى‏ غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً - اسراء 78
"دلوک الشمس" به معنای زوال آفتاب و ظهر است، "غسق اللیل" به معنای نیمه شب است و "قرآن الفجر" اشاره به نماز صبح است. لذا، این آیه شریفه از اول ظهر تا نصف شب را شامل مى‏شود، و نمازهاى واجب یومیه که در این قسمت از شبانه روز باید خوانده شود چهار نماز است، ظهر و عصر و مغرب و عشاء؛ و با انضمام نماز صبح که جمله: "و قُرْآنَ الْفَجْرِ" دلالت بر آن دارد نمازهاى پنجگانه یومیه کامل مى‏شود. (ترجمه المیزان، ج ‏13، ص 241)
بین الطلوعین از منظر روایات:
مَا عَجَّتِ الْأَرْضُ إِلَى رَبِّهَا عَزَّ وَ جَلَّ کَعَجِیجِهَا مِنْ ثَلَاثٍ مِنْ دَدمٍ حَرَامٍ یُسْفَکُ عَلَیْهَا أَوِ اغْتِسَالٍ مِنْ زِنًى أَوِ النَّوْمِ عَلَیْهَا قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ (من‏ لایحضره ‏الفقیه- جلد4 - ص20)
زمین به سوی پروردگارش، فریادی مانند این سه فریاد (از بعد شدت) بر نمی آورد: فریاد از خونی که به ناحق بر روی او می ریزد، آب غسلی که با عمل زنا واجب شده است، خوابی که پیش از طلوع خورشید باشد.
عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام: أَنَّ النَّوْمَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ صَلَاةِ الْعِشَاءِ یُورِثُ الْفَقْرَ وَ شَتَاتَ الْأَمْرِ (مستدرک ‏الوسائل- جلد 5 - ص 110)
خواب پیش از طلوع خورشید و نیز خواب قبل از نماز عشاء، باعث فقر و پریشانی امور می شود.
عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فِی حَدِیثٍ قَالَ لَا تَنَامَنَّ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ فَإِنِّی أَکْرَهُهَا لَکَ إِنَّ اللَّهَ یُقَسِّمُ فِی ذَلِکَ الْوَقْتِ أَرْزَاقَ الْعِبَادِ عَلَى أَیْدِینَا یُجْرِیهَا (وسائل‏الشیعة - جلد6 - ص 498)
هرگز قبل از طلوع خورشید نخواب که من آن را برایت خوب نمی دانم، زیرا خدواند در آن وقت، روزی بندگانش را به دست ما تقسیم می کند.
و همچنین امام باقر (علیه السلام) در بخشی از مناظره خود با اسقف اعظم مسیحی در خصوص زمان بین الطلوعین اینگونه فرمود: آن ساعت از ساعات بهشت است، لذا در آن ساعت بیماران به هوش می‎آیند و دردها ساکن می‎شوند و کسی که شب را نخوابیده در این ساعت به خواب می‎رود و خداوند این ساعت را در دنیا موجب علاقه کسانی که به آخرت رغبت دارند گردانیده و از برای عمل کنندگان آخرت دلیلی واضح ساخته و برای منکرین آخرت حجتی گردانیده است.

  تعداد بازديدها: 1759

    نسخه قابل چاپ