وی اغلب در صف اول جماعت می ایستاد ، خیلی هم به آداب و معاشرت  از قبیل : صبحکم الله بالخیر و مساکم الله بالخیر و العافیه  و تقبل الله اعمالکم و... مسلط و مقید بود  و همه را مجذوب خود می ساخت.

تا این که سال1320شمسی وقتی قوای متفقین از جنوب و شمال  وارد کشور ایران شدند و ارتش سرخ  روسیه شوروی ، آذربایجان و شهر میانه را به اشغال خود درآورد ، از همان روز ناگهان عبدالغفار ناپدید شد ، نه در بازار دیده می شد و نه  به  جماعت  مسجد می آمد. دایی ام می گفت : چند روز بعد ناگهان  دیدم  ریشش را از ته زده  و به جای تسبیح ، تفنگ به دست گرفته  و به جای صف اول نماز،  جلوی صف نظامیان روسی رژه می رود!

سپس در سال 1324 که قوای روسی طبق قرار داد متفقین مجبور به ترک ایران شد و به جایش نیروی های حزب دمکرات به سرکردگی  جعفر پیشه وری و غلام یحیی دانشیان  ، آذربایجان و شهر میانه را تصرف کردند، عبدالغفار سر دسته  فدایی ها شد ؛ آن وقت ها به  سربازان حزب دمکرات « فدایی» می گفتند. معلوم شد او در این مدت جاسوس روسیه بوده و هم اکنون نیز عامل و ایادی حزب توده و دمکرات شده است.

 روشن است که حضور جاسوسان روسی در آن مقطع تاریخی فقط به شهر میانه اختصاص نداشت  معمولا عبدالغفارهایی با شکل و شمایل گوناگون در تمامی شهرهای شمالی کشور حضور داشتند. اخیرا دربعضی گزارش های تاریخی دیدم :  یکی از این عبدالغفارها  جلوی حمام دوشنبه شهرانزلی ، شیرینی می فروخت و به مجرد ورود ارتش سرخ شوروی  به شمال ، لباس سربازی پوشیده  و به آنها پیوسته است. فرد سومی  در یکی دیگر از مناطق  آذربایجان به خاطر ظاهرِ کاملا مذهبی که برای خود درست کرده بود سال ها مورد اعتماد مردم واقع شده  تا جایی که از مردم  خمس و زکات و سایر وجوه شرعی می گرفت و می گفت آنها را برای مراجع تقلید در قم و نجف می فرستد، اما شهریور 1320 وقتی  چتربازان ارتش سرخ در این سرزمین پیاده شدند ، او افسر نیروی هوایی روس از آب درآمد و به جمع چتربازان پیوست.[1]

چند نکته ضروری

1 - شکی نیست که پدیده  جاسوسی و اعزام جاسوس از کشوری به کشور دیگر از مسلمات هرحکومتی است و سابقه دیرینه بیش از هزارساله دارد. در این میان اعزام جاسوس از روسیه به ایران  با سابقه ترین آنهاست؛ در دوره صفوی ها ، قاجاری ها و پهلوی ها وجود داشته  ؛ هم اکنون نیز در ابعاد وسیع ادامه دارد ، چنان که دولت های آمریکا ، انگلیس و اسرائیل نیز دست کمی از روسیه ندارند و اکنون حتما بیشتر از آنها در ایران فعال هستند.

 به خاطر اهمیت و جایگاه منحصر به فردی که نظام جمهوری اسلامی ایران در سطح دنیا دارد طبیعی است که  امر جاسوسی و تخلیه اطلاعاتی  در آن از سوی جاسوسان کشورهای بیگانه در سطح و ابعاد وسیعی انجام گیرد و نباید از آن غافل شد.

2 -  در زمان های صفویه ، قاجاریه  و پهلوی ، اَبزار جاسوسی   و نفوذ ، معمولا  ریش ، تسبیح ،  حضور در نماز جماعت ها  و حتی سوء استفاده از لباس روحانیت بود ، اما امروز  نماد ها و لباس های دیگری را هم  می شود به آن اضافه کرد و این امور می توانند مورد بهره برداری جاسوسان قرار بگیرند. چون بحث مصداقی در این خصوص  شاید پیامده هایی به همراه داشته باشد از ذکر مصادیق پرهیز می شود ولی باید توجه داشت در نظام  اسلامی و انقلابی ما هر چیزی که ازارزش و جایگاه  والاتری برخوردار است به همان مقدار هم در معرض این آسیب  قراردارد  و لازم است هر چه بیشتر ازآن حراست شود.

3 – چون در قرن های گذشته حکومت مستقل نداشتیم و بیگانگان بر ما حاکم بودند یکی از ماموریت های مهم جاسوسان ،  اعمال اصل « تفرقه انداز و حکومت کن» بود اما امروز این سیاست  نسبت  به  نظام جمهوری اسلامی تغییر داده شده  و عبدالغفارها  موظف به اجرای اصل دیگری به نام  « تفرقه انداز و حکومت را نا کارآمد کن» شدند و تا حدودی هم در این میدان موفق عمل کردند.

4 –  جاسوسان  معمولا از افرادی که تابعیت کشورهای متبوعه خود را دارند گزینش می شوند اما  گهگاهی از آدم های سست عنصر داخل کشورِ مورد نظر هم  بهره کشی  می شود؛ حتی افرادی با چند واسطه  بدون این که خود خبر داشته باشند می توانند سربازان پیاده نظام تشکیلات عریض و طویل جاسوسی به شمار آیند و برای خود عبدالغفاری باشند.

5 –   کار جاسوسان  فقط تخلیه اطلاعاتی و خبر چینی نیست  بلکه ماموریت های مهم تری هم می توانند داشته باشند ، ایجاد اختلاف و سعایت و بد بینی  و درگیری میان نیرو های اصیل انقلابی  و  بین مسئولان و مدیران کارآمد  یا القای غیر مستقیم حرکت های تند وتیز به جوانان مانند حمله به بیوت مراجع و تحریک علیه  سفارتخانه ها و بالا رفتن از دیوار آنها و... یا تلقین یاس و نا امیدی در میان مردم  و بدبینی آنان به مسئولان نظام که  قرائن و شواهد به همه آنها شهادت می دهد.

امروز آنهایی که به هر بهانه ای علیه مسئولان نظام  لجن پراکنی کرده  و به جای نقد ، تخریب و تضعیف می کنند، شایعه می سازند ، تهمت می زنند ، با اظهارات بی ربط و غیر کارشناسانه  ، موجب یاس و نا امیدی مردم  ویا ایجاد تنش و تشنج در داخل و خارج می شوند بدانند که برای خود یک « عبدالغفاری» هستند.  

6 - این که  گاهی مشاهده می شود  بعضی از مسئولان و مدیران سر جای خود نیستند، پزشکان کار سیاسی می کنند ، مهندسان نسخه طب سنتی می نویسند ، بعضی نظامیان راهکار سیاسی می دهند  و سیاستمدارن پوتین به پا می کنند و کلت به کمر می بندند و مداحان  نظرات فقهی  و حکومتی  ارائه می دهند،  از طرفی  روحانیت در همه سمینارهای تخصصی : نفت ، گاز، پروشیمی ، کشاورزی ، هوا و فضا و نانو سخنران اصلی انتخاب می شود و از سوی دیگر مهندسان در رشته های گوناگون  فقه ، اصول ، فلسفه و عرفان ، اخلاق و حتی در ولایت فقیه  نظریه پردازی می کنند نشان از سر زنده بودن عبدالغفارهاست.

  هدف نگارنده از این نوشتار  تنها یک هشدار جدی است که مدیران اجرا یی ، مسئولان قضایی و نماینده گان مجلس و همه دلسوزان در این شرایط حساس و سرنوشت ساز مواظب « عبدالغفارهای » نوعی و امروزی در اطراف خود و جاهای دیگر باشند و اجازه  فرصت طلبی به آنها ندهند و با توجه به ملاک هایی که گفته شد مردم نیز از آنها دوری جویند، همین.

 ما در طول تاریخ از عبدالغفارهای داخلی و خارجی ضربه های مهلکی خوردیم و هنوز هم  ازاین ناحیه  زخم های  چرکین  بر پیکر داریم .

[1] -  بریده های تاریخی  ، داوود علی بابایی ، تهران ، انتشارات امید فردا ، چاپ اول ، 1380، ص 129تا 136. به نقل از روزنامه پرورش ، سال 1323ش.

*جماران