وی افزود: عادی انگاری این ویروس و کروناهراسی هر دو ما را دچار مشکل می‌کند. اگر فکر کنیم که دیگر این ویروس را پشت سر گذاشته‌ایم که ما را دچار مشکل می‌کند و اگر هم فکر کنیم باید همه کارها تعطیل شود بازهم به مشکل می‌خوریم.

رییس جمهوری یادآور شد: تعطیلی کسب و کار و فعالیت اقتصادی در طولانی مدت قابل اجرا نیست و هیچ کشوری در دنیا نمی‌تواند شش ماه این کار را ادامه دهد و مردم هم نمی‌پذیرند. اما راه درست در ادامه فعالیت‌های اقتصادی یا فرهنگی فقط منحصر به رعایت پروتکل‌های بهداشتی است و هیچ راه دومی وجود ندارد.

روحانی تاکید کرد: تجمعات به طور کلی در وضعیت امروز غیرقابل قبول است. چه عزا چه عروسی، چه سمینار چه جشنواره. همه اینها مضر است و حتی اگر برای کنکور هم وزارت بهداشت مشکلی داشته باشد برای آن تمهیدات بیشتری در نظر می‌گیرم.

متن کامل سخنان رئیس جمهور به این شرح است.

بسم الله الرحمن الرحیم

مردم عزیز و بزرگوار کاملاً آگاه هستند حدود 5 ماه است که با بیماری کووید 19 و فراز و نشیب های آن مواجه ایم، اما مسأله اصلی که در همین جلسه هم مقدار زیادی روی آن بحث شد، موضوع همکاری مردم و دولت است. اگر این همکاری خوب و دقیق انجام بگیرد می‌توانیم از مشکلات این بیماری، سریع‌تر عبور کنیم و از مراحل آن ملایم‌تر بگذریم و اگر خدایی ناکرده این همکاری دچار اختلال و مشکل شود، حتماً موفقیت‌های ما با اشکالاتی توأم خواهد شد.

دو مسأله بسیار مهم در این رابطه وجود دارد که یکی عادی‌سازی و عادی‌انگاری بیماری کووید 19 است و دیگر کرونا هراسی است؛ هر دوی اینها خطرناک است. اگر کاری کنیم مردم فکر کنند این موضوع عادی است و مشکلی نیست و از آن عبور کرده ایم و این ویروس خطرناک نیست، حتماً دچار مشکل بزرگ می‌شویم و از آن طرف هم اگر اضطراب و هراس در مردم ایجاد بکنیم به گونه‌ای که فعالیت‌های اجتماعی ضروری، خدماتی و اقتصادی دچار مشکل شود، حتماً این هم نادرست است و مورد نظر نخواهد بود.

همه می‌دانیم که در این بیماری تمام کشورها بدون استثناء بعد از یک مدتی ناچار شدند، مسیر گشایش کسب و کار را آغاز کنند و هیچ استثنایی هم ندارد، کشوری ممکن است همه مراحل گشایش ها را در یک هفته و یک کشور دیگر در دو یا سه هفته اعلام کرده است و دلیل آن نیز این است که تعطیلی کسب و کار و فعالیت اقتصادی برای بلندمدت امکان‌پذیر نیست و هیچ دولتی قادر نیست که 6 ماه کل فعالیت‌های اقتصادی کشور را تعطیل کند و مردم زیر بار نمی‌روند و این کار نه قابل قبول است و نه کسی در دنیا قبول دارد.

پس باید چه کار کنیم؟ این بیماری هم وجود دارد و ممکن است برای بلندمدت پیش روی ما باشد. نزدیک 5 ماه است با این بیماری مواجه هستیم و ممکن است 5 ماه و یا بیشتر با این بیماری مواجه باشیم. راه آن انجام فعالیت‌های لازم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و سایر نیازها توأم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی است؛ راه دومی وجود ندارد. این راه منحصر به فرد است و همه باید در چارچوب مقررات قانونی خودشان، تلاش و کار کنند و همه هم باید مراعات کنند و اصول را مدنظر قرار دهند. تجمعات به طور کلی در شرایط امروز غیرقابل قبول است. حالا اگر در آینده شرایط بهتر شود بحث دیگری است. اجتماعات، تجمعات، به عنوان عزا، عروسی، میهمانی، سمینار و جشنواره، همه مضر است.

حتی اگر وزارت بهداشت نسبت به کنکور هم، اشکالی داشته باشد، چارچوبی برای آن تدوین می‌کنیم که مشکلی نباشد، اجتماعات باید به حد ضرورت محدود شود.

مثلاً هندوستان علیرغم همه مشکلاتش اعلام کرده در عروسی حداکثر 20 نفر می‌توانند حضور داشته باشند. در کشورهای اروپایی اعلام شده که اجتماعات از 10 نفر بیشتر نباشد. پس همه جا مقررات گذاشته اند و نمی‌شود آزاد بگذاریم.

نمی‌توانیم بگوییم در مراسمی 100 نفر، 200، 150 نفر در محیط بسته و سرپوشیده با تهویه نامناسب و زمان زیاد، دور هم جمع شوند. الان در اروپا رستوران ها آزاد و باز شده است منتها پروتکل بسیاری از کشورها را که نگاه کردم رستوران با رزرو آزاد است یعنی فردی که می‌خواهد از رستوران استفاده کند باید قبلاً میزش را رزرو کرده باشد و مستقیم نمی‌تواند وارد رستوران شود. یعنی تا این حد دارند احتیاط می‌کنند.

گشایش باید باشد اما این گشایش با مراعات تمام دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های وزارت بهداشت و درمان اعلام می‌شود. همه‌اش باید مراعات شود اگر مراعات نشود امکان‌پذیر نیست. حتی دیدم در مقررات‌شان نوشته شده حضور در سالن آرایش بدون رزرو قبلی ممنوع، برای اینکه اجتماع نشود و 10 نفر نیایند بایستند.یک کسی در ساعتی رزرو کرده و فرد دیگر در ساعت بعد رزرو کرده است.

در کارهای اداری هم همین‌طور است. تجمع، اجتماع و کنار هم جمع نشوند. بانک‌ها هم باید این کار را بکنند خیلی از مقرارت جدید وضع کنند. راحت‌ترین راه این است که بگوییم فعالیت تعطیل از این راحت‌تر نمی‌شود. روز بعد هم مردم از بهم‌ریختگی، گرسنگی، فشار و مشکلات بیایند اعتراض کنند این راحت‌ترین کاری است که می‌شود کرد. ولی هیچ‌کس در دنیا این را نمی‌پذیرد.

حتی خارج‌نشین‌ها که رسانه برای خودشان درست کردند و مرتب در آن می‌دمند و می‌گویند که چرا گشایش!، آنها هم زبانشان بریده شده است برای اینکه این حرف، منطقی ندارد و غیرمنطقی است. همه باید فعالیت‌های لازم بکنیم.

البته ممکن است فعالیتی ضروری نباشد و ممکن است یک جایی طبق چارچوب باید حرکت کنیم. جاهای شلوغ، پاساژها و بازارهای سرپوشیده حتماً پروتکل ها مراعات شود، ‌غیر از این امکان‌پذیر نیست. پس ما باید اجتماعات را کلاً ممنوع کنیم و اگر لازم است، این را کمیته اجتماعی مجدداً بررسی کند . به نظر من در سراسر کشور مراسمی که در آن اجتماع است، چه عزا، چه عروسی و چه میهمانی، ممنوع کنیم.

اینها را باید ممنوع کنیم. یک کسی می‌خواهد عقد و عروسی کوچکی بگیرد. با یکی دو خانواده آنها کار خودشان را انجام می‌دهند و درست هم همین است. اما اجتماع در این شرایط امکان‌پذیر نیست.

مسأله دوم، مسأله فاصله‌گذاری است. نمی‌توانیم مثل سابق بیاییم در فاصله 10، 20، الی 30 سانتیمری با ماسک و بی‌ماسک بایستیم و صحبت کنیم. حالا یک کلمه می‌خواهد بگوید یا یک وقتی می‌خواهد رستم و سهراب را از اول بخواند. این که نمی‌شود. آن مقداری که زمان کوتاه است امکان‌پذیر است. پس فاصله‌گذاری مسأله مهمی است.

سبک زندگی را برای امسال یا حتی ممکن است برای ماه‌هایی در سال آینده باید عوض کنیم. ماسک به عنوان وسیله‌ای که تأکید می‌شود باید در مکان های سرپوشیده، شلوغ، مترو، اتوبوس، بازار، پاساژ و حتی در کارخانجات کارگرانی که نزدیک هم هستند و کار می‌کنند ، استفاده شود

آقای استاندار اصفهان الان این حرف را زد و گفت که دو مرکز بزرگ صنعتی ما در اصفهان که یکی 4 هزار کارگر و دیگری حدود 6 هزار کارگر دارد، بدون اینکه کسی مبتلا باشد همه دارند کار می‌کنند این یعنی همان پروتکل، این یعنی مراعات همه دستورالعمل‌ها. دستورالعمل‌ها دارد مراعات می‌شود همه کار و فعالیت می‌کنند و مشکلی نخواهد بود.

پس مراقبت‌های بهداشتی فردی و جمعی به عنوان اصلی است که باید خدشه‌ناپذیر باشد؛ چه کار باید بکنیم؛ مردم عزیز ما باید قانع بشوند؛ راه دیگر نداریم؛ صدا و سیما، روزنامه‌‌ها، فضای مجازی، هنرمندان، فرهیختگان و اساتید، همه باید به صحنه بیایند؛ باید مردم عزیزمان را قانع کنیم که راهی جز این نداریم؛ باید این دستورالعمل‌ها را مراعات کنیم تا بتوانیم از این مرحله عبور کنیم.

مردم می‌دانند از آغازی که گرفتار این ویروس شدیم، یک ماه با آن می‌جنگیدیم؛ تقریباً تا 25 اسفند حدود یک ماه بود با آن می‌جنگیدیم؛ علیرغم همه تلاش‌هایمان آمار فوتی‌های روزانه که در آن یک ماه 2 رقمی بود، 3 رقمی شد؛ یعنی از 25 اسفند فوتی‌های کشور 3 رقمی شد و همان موقع بود که ناچار شدیم بسیاری از محدودیت‌ها را ایجاد کنیم و اقداماتی انجام دهیم؛ مراکزی را تعطیل و برخی از سفرها را محدود کنیم؛ آن اقدامات باعث شد که بگوییم کسب و کار در استان‌ها، در 23 فروردین و در تهران در 30 فروردین آزاد است و از 26 فروردین باز این مرگ و میر 3 رقمی به 2 رقمی تبدیل شد.

2 ماه این روند ادامه داشت تا رسیدیم به 25 خرداد و دو مرتبه از 2 رقمی برگشتیم به سمت 3 رقمی؛ امیدوارم این دوره 3 رقمی را بتوانیم کوتاه کنیم، یعنی الان در تیرماه هستیم و 5، 6 روزه دیگر می‌شود یک ماه از دوره‌ای که 3 رقمی بوده است؛ در دوره قبلی در یک ماه 3 رقمی بودیم و عبور کردیم.

امیدواریم همه اعم از وزارت بهداشت و درمان، استانداران، مراکز پزشکی، صدا و سیما تلاش کرده و دست به دست هم دهیم و کاری کنیم که این دوران را هم کوتاه کنیم و ان‌شاء الله در یک زمان کوتاهی دوباره به 2 رقمی و شرایط بهتر برای زندگی مردم برگردیم.

در این شرایط می‌خواهم یک تشکر کنم و بعد نکته‌ای که امروز مورد تأکید جلسه بود را به عنوان جمع‌بندی ارایه کنم.

تشکر من از همه فعالان بخش اقتصادی، دستگاه اجرایی، نیروهای مسلح و قوای دیگر است؛ یک کار خیلی بزرگی شده است، منتها چون یادمان می‌رود، روزنامه‌ها و فضای مجازی کمتر یادآوری می‌کنند.

ببینید از آغاز شیوع این ویروس، هیچ‌وقت برای مواد شست‌وشو، دستمال کاغذی و مواد غذایی با مشکل مواجه نشدیم؛ ولی اروپا دچار شد؛ در آمریکا دچار مشکل شدند؛ در بسیاری از کشورهای دیگر دچار مشکل شدند؛ دستمال کاغذی نبود؛ بسیاری از مواد غذایی و مواد بهداشتی در ساعت‌های اولیه صبح تمام قفسه‌ها خالی می‌شد؛ اما اینجا همه تلاش و کار کردند؛ نه یک ساعت برق‌، آب و گازمان قطع شد و نه یک ساعت پمپ بنزینی بوده که بنزین نداشته باشد؛ نه یک ساعت مواد غذایی قحطی شده و در همه فروشگاه‌ها در دسترس بود و مردم فعال بودند و همه کار کردند.

در این شرایط می‌بینیم در زمینه کشاورزی الحمدالله محصولات ما محصولات خوبی است؛ در زمینه صنعتی وضع ما خوب است؛ حتی در 3 ماهه اول امسال در برخی از تولیدات صنعتی از 3 ماهه پارسال بیشتر است؛ 8 الی 30 درصد گاهی بیشتر است و این نشان می‌دهد همه داریم کار و تلاش می‌کنیم.

باید تشکر کنیم از دستگاه‌هایی که ظاهراً ممکن است مردم خدمات‌شان را خیلی آشکار و عیان نبینند؛ یعنی سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی؛ اینکه در این شرایط بانک مرکزی توانسته نیازهای ضروری وزارت بهداشت و درمان و دلار و یورو آنها را فراهم کند و حواله بدهد و آنها بتوانند سفارش بدهند و جنس را بخرند؛ این آرامشی که شما می‌بینید بخاطر اینکه تولید داخلی، نیازمندی‌ها را تولید می‌کند؛ ماسک، مواد ضدعفونی، دستکش، N95 و ونتیلاتور در داخل تولید می‌شود.

داروهایی که احتمال می‌دهیم می‌تواند کمک کند و مؤثر باشد. من همین روز چهارشنبه با آقای دکتر ملک‌زاده صحبت می‌کردم و می‌گفت 3 تا دارو را تشخیص دادیم که می‌تواند مؤثر باشد که 2 دارو به وفور است و داروی سوم هم به وفور در اختیار مردم قرار می‌گیرد پس در درمان و واکسن کار و تلاش می‌کنیم و در حدی است که ننشستیم و جزو کشورهایی هستیم که دانشمندان و محققین ما برای این واکسن کار می‌کنند و جزو کشورهایی هستیم که برای داروی این بیماری داریم کار و تلاش می‌کنیم.

صاحب مقاله و اندیشه و برنامه هستیم و این خیلی مهم است. کشوری نیستیم که حال که در فشار و تحریم هستیم و این همه مخالف داریم، بنشینیم و دست روی دست بگذاریم که حالا اگر واکسن آمد یا می‌دهند یا نمی‌دهند و اگر دادند، می‌گیریم و ندادند، نمی‌گیریم بلکه نه همه تلاش‌مان را می‌کنیم که در حد توانمان واکسن تولید کنیم و همه تلاش‌مان را می‌کنیم داروهای لازم را در حد توان‌مان تولید کنیم.

ریال و دلار اقداماتی که انجام می‌گیرد که شما می‌بینید که در یک مرکز بهداشتی با رئیس دانشگاه پزشکی صحبت می‌کنیم و آخرش که به ذکر مصیبت می‌رسد و آخر صحبت‌ پول می‌خواهد و می‌گوید کارانه عقب افتاده است و آنجا بیمارستان را می‌خواهم تکمیل کنم، اینقدر پول می‌خواهم پس نیاز به بخش اقتصادی داریم که بتواند اعتبار لازم را در زمان لازم فراهم کند.

ولی می‌خواهم از همه وزارتخانه‌ها و دستگا‌ه‌ها که تلاش می‌کنند، نیروهای مسلح که همه کمک کردند، صدا و سیما که به ما یاری می‌رساند و کمک می‌کند و قوای دیگر که همه دست به دست هم دادیم و به این نقطه رسیدیم و می‌خواهم واقعاً تشکر و سپاسگزاری کنم که بخش اعظم و بزرگ و جامعه ما هیچ وقت به تبلیغات دشمنان توجه نکرد و حالا هم توجه نمی‌کند و به وظایفش توجه کرده و به تعاون و همکاری و انسجام توجه کرده و امروز هم همین‌طور است و همه تلاش می‌کنند دست به دست هم می‌دهند و کار را پیش می‌برند.

اما نسبت به تصمیماتی که باید توجه کنیم اولا قبل از تصمیمات امروز باز هم تاکید می‌کنم، بیماری را کسی نباید مخفی کند و مخفی کردن بیماری ظلم به حقوق دیگران است. اگر من فهمیدم که مبتلا شدم و تست من مثبت بود، باید به دوستم، به همکارم، به خانواده‌ام، به فرزندم، به پدر، به دیگران باید بگویم که من مبتلا شدم و این چیزی نیست و نباید مخفی کنیم.

یکی می‌گوید من رویی ندارم که بگویم مثبت شدم. اما در خانه رویی ندارم که بگویم یعنی چی؟ این جای حیا و کمرویی نیست به هر حال بیماری است و آمده و طرف باید بگوید، در محل کار هم باید بگوید، مرخصی هم باید بگیرد و نباید اصلا سر کار برود و در اینجا یک نکته‌ای در پرانتز بگویم ولی بعد کمیته‌ها با اداره استخدامی ما کار کنند چون نامه‌ای اخیرا دیدم که نوشته و ما می‌گوییم ساعت کار فرض کنید 7و 30 دقیقه صبح تا 14 و 30 ، آن وقت این محاسبه‌ای که می‌کنند در طول هفته یا در طول ماه ممکن است آن ساعات موظف کامل نشود، کمتر از آن ساعت بشود. این را ما الزام و قبول کردیم یعنی آن آقایی که محاسبه می‌کند باید کل ساعات موظف را محاسبه کند مثل اینکه کل روز سر کار بوده، ما به او گفتیم که سرِ 2ونیم شما به خانه برگرد و نمان و این دستور ستاد کرونا است، آن وقت در دانشگاهها عده‌ای گرفتار شدند و یکی می‌گوید باید صد و چقدر کار کنم و آن یکی می‌گوید هیات امنای من، چه کسی گفته هیات امنا یعنی چی؟ چیزی که اینجا تصویب شده به عنوان یک مقرری لازم‌الاجرا برای همه است هر کس از ساعتی که گفتیم 7ونیم تا 2ونیم بعدازظهر کار کرده مثل اینکه ساعات موظف آن روز را پر کرده و نه اینکه باز بعدازظهر بماند، شب بماند. الان اختلاف است در دانشگاه‌ها، در هیات‌های علمی و هیات امنای هر دانشگاهی حرفی می‌زند.

از آقای دکتر نمکی و از آقای دکتر غلامی خواهش ‌می‌کنم، مصوباتی که در اینجا می‌گذرانیم به اداری- استخدامی ابلاغ شود تا به همه آنها ابلاغ کند که مشکلی پیش نیاید.

پس یکی اینکه بیماری مخفی نشود. دوم اینکه وقتی تست مثبت بود همانطور که در روز 12 فروردین تصویب کردیم و چندین نوبت هم در جلسات متعدد تکرار کردم اگر آزمایشگاهی دید تست فردی مثبت است باید به خانواده و محل کارش خبر بدهد. من خواهش می‌کنم و در این زمینه‌ها مهم این است که مصوبات دقیق اجرا شود و اگر اجرا نشود اصلا تاثیری ندارد.

و اما نکته‌ای که در این جلسه مورد تاکید بود بحث نظارت است. یعنی الان گفتیم ماسک لازم است ولی چطور نظارت شود؟ کارمندی که بدون ماسک به اداره می‌آید، چطور نظارت شود؟ گفتیم کسی که می‌خواهد در اداره خدمت بگیرد باید ماسک داشته باشد وگرنه نباید خدمت بگیرد، چطوری باید به آن نظارت شود؟ گفتیم کسی که صاحب یک مغازه و فروشگاه است خودش و کارمندانش باید رعایت کنند، چطوری باید نظارت شود؟ همچنین گفتیم که مترو، اتوبوس و تاکسی چگونه باید باشد. اینها همه نیازمند نظارت است والا عمل نمی‌شود و وقتی عمل نشود چه تاثیری دارد؟ تصویب می‌کنیم که اجرا و عمل شود.

امروز بر این مساله تاکید شد که وزارت بهداشت و درمان، وزارت کشور، سازمان اداری- استخدامی، وزارت صمت، اصناف و اتحادیه‌ها وظیفه بسیار سنگینی در این زمینه دارند و بقیه دستگاه هایی که ضروری و لازم باشد، حتی قوه قضاییه آنجایی که لازم است دادستان‌های محترم و قوه قضاییه باید یاری و کمک کنند برای اینکه بتوانیم آنرا اجرا کنیم. امروز نظارت بسیار مهم است که مقرراتی که تا حالا وضع کردیم این مقررات بطور دقیق اجرا شود.

همین‌جا می‌خواهم از مردم عزیز و بزرگوار تشکر کنم که هفته گذشته در سراسر کشور به ویژه در تهران مساله ماسک را کاملا مراعات کردند حالا عده‌ای که مراعات نکردند عددشان خیلی کم است، اکثریت قاطع رعایت کردند و امروز در همین جلسه یکی از افراد گفت که به یک مرکز شلوغ رفته که در آن کسی بدون ماسک نیست یعنی 100درصد استفاده کردند حالا یک جایی ممکن است 90 درصد باشد ولی این خیلی مهم است که همه استفاده کنند.

صدا و سیما در هفته گذشته خیلی خوب تبلیغ و کار کرده که همه از ماسک استفاده کنیم. ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی باید با شستن منظم دست و ترک برخی از عادت‌هایمان، توام شود.

به هر حال عادت داریم که به صورت خود دست می‌زنیم و چشم خود را می‌خارانیم، اگر بتوانیم این عادت‌ها را ترک کنیم و این دست مبارک به سمت صورت نرود یعنی آنجایی که خطرناک است (چشم و بینی و دهان ) به آن سمت نرود و اگر بتوانیم اینها را مراعات کنیم و سبک زندگی را تغییر دهیم ان شاءالله به خوبی می‌توانیم در برابر این بیماری بایستیم و موفق شویم. از طرف دیگر دانشمندان در حال تلاش هستند ان شاءالله روزی هم به دارو و واکسن آن برسیم و به خوبی بتوانیم وظایف‌مان را در این مقطع حساس و مهم کشورمان انجام بدهیم.

*انتخاب