امام خمینی (ره) والله اسلام تمامش سیاست است؛ ***** مقام معظم رهبری: به گفتار امام و کردار امام اهتمام بورزید ***** امام خمینی(ره): ان شاء الله ما اندوه دلمان را در وقت مناسب با انتقام از امریکا و آل سعود برطرف خواهیم ساخت و داغ و حسرت حلاوت این جنایت بزرگ را بر دلشان خواهیم نهاد 1367/4/29 ***** امام خمینی(رحمة الله علیه) : حکومت آل سعود، این وهابیهای پست بیخبر از خدا بسان خنجرند که همیشه از پشت در قلب مسلمانان فرو رفته‌اند 1366/5/12***** امام خمینی (ره) شهادت در راه خدا مسئله ای نیست که بشود با پیروزی در صحنه های نبرد مقایسه شود، مقام شهادت خود اوج بندگی و سیر و سلوک در عالم معنویت است ***** امام خمینی (ره): ما تابع امر خداییم، به همین دلیل طالب شهادتیم و تنها به همین دلیل است که زیر بار ذلت و بندگی غیر خدا نمی رویم ***** امام خمینی(ره) ”من برای آنکه شما جوانان شایسته ای هستید، علاقه دارم که جوانی خود را در راه خداوند و اسلام عزیز و جمهوری اسلامی صرف کنید تا سعادت هر دو جهان را دریابید.„ ***** حُسنُ الخلاقِ یُدِّرُ الرزاقَ وَ یونِسَ الرِّفاقَ؛ خوش اخلاقى روزى ها را زیاد مى کند و میان دوستان انس و الفت پدید مى آورد. «نهج الفصاحه، ح 781»***** امام خمینی(س) علم همراه تهذیبِ نفس است که انسان را به مقام انسانیت می رساند .هم در علم کوشا باشید و هم در عمل و هم در تهذیب اخلاق ***** بايد مسائل اسلامي حل بشود در اينجا و پياده بشود. بايد مستضعفين را حمايت بكنند، بايد مستضعفين تقويت بشوند حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحیفه امام – جلد 6 – صفحه 461 ***** اهمیّت فضای مجازی به انداره ی انقلاب اسلامی است "مقام معظم رهبری" ***** آن کسی قلمش قلم انسانی است که از روی انصاف بنویسد. امام خمینی (ره) ***** همان طوري که در سابق عمل مي‌شد، روضه‌خواني بشود، مرثيه گفته بشود، شعر و نثر در فضايل اهل بيت و در مصائب آنها گفته بشود. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام – جلد 15 – ص 332 ***** نگذاريد پيشكسوتان شهادت و خون در پيچ و خم زندگي روزمره خود به فراموشي سپرده شوند. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 21، ص 93 ***** من در ميان شما باشم و يا نباشم، به همه شما وصيت و سفارش مي‌کنم که نگذاريد انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بيفتد. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 21، ص 93 ***** پيامبر اسلام نيازي به مساجد اشرافي و مناره‌هاي تزئيناتي ندارد. پيامبر اسلام دنبال مجد و عظمت پيروان خود بوده است که متأسفانه با سياست‌هاي غلط حاکمان دست‌نشانده به خاک مذلت نشسته‌اند. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 21، ص 80 ***** پيغمبر اسلام تمام عمرش در امور سياسي بود، تمام عمرش را صرف كرد در سياست اسلامي، و حكومت اسلامي تشكيل داد. حضرت امام خميني قدس سره الشريف صحيفه امام، ج 15، ص 11 ***** امام به همه فهماند که انسان کامل شدن، علی وار زیستن و تا نزدیکی مرزهای عصمت پیش رفتن افسانه نیست. مقام معظم رهبری ***** راه ما راه امام خمینی است و در این راه با همه قدرت و قاطعیت خود حرکت خواهیم کرد. مقام معظم رهبری


 

 

 

تاريخ انتشار: 05 آذر 1401 ساعت 21:57:04
یادداشتی از: حجت الاسلام هادی سروش
خطر استبداد در استخفاف حق و تحقیر مردم

جماران، کار طاغوتیانِ فرعون صفت از یک سوی ؛ خود را "حق" معرفی میکنند، و این فرآیند ممزوج کردنِ حق با باطل و عدم اجازه اطلاع رسانی از حق است. ازسوی دیگر ؛ مردم را تحقیر میکنند و درصورت پذیرش این تحقیر توسط مردم؛ جامعه به فسق کشانده میشود! پس مردمِ تحقیرپذیر همیشه بی گناه نیستند. ازاینجاست که دستور دین به جرأت داشتن در برابر ظالم ؛ احترام به مردم است.

به نام خدا

از فرهنگ و آموزه های زیبای نبوی (ص) و اهلبیت (ع) این است -که در برابر این توهم که داشتن رفاهیات زندگی گردن کشی و جباریت است- به جامعه القاء نمودند گردن کشی و بیدادگری در "استخفاف دین و تحقیرمردم" است .

متن روایت مهمی که کلینی در اصول کافی باب التکبر در این رابطه مطرح نموده چنین است ؛

محمد بن عمر بن یزید از پدرش روایت کند که : به امام صادق علیه السلام عرض کردم : همانا من غذاى خوب مى خورم و بوى هاى خوش ‍ مى بویم و بر مرکب ارزشمندی سوار مى شوم و خدمتکار دارم که پشت سر من راه مى افتد ، آیا شما در این امور چیزى از تکبر و تجبر مى بینید تا آنها را به جاى نیاورم ؟ امام صادق(ع) قدرى سکوت فرموده و سر به زیر افکند سپس فرمود: همانا آن متکبر که ملعون است کسى است که مردم را تحقیر کند و موجب استخفاف حق شود. راوی گوید: عرض کردم : من نسبت به حق نادان نیستم ولى کوچک شمردن مردم را نمى دانم؟ حضرت فرمود: کسی که مردم تحقیر کند و بر آنان فشاری را تحمیل کند ؛ فَأطرَقَ أبو عبدِ اللّه ِ علیه السلام ثُمّ قالَ : إنّما الجَبّارُ المَلعونُ مَن غَمَصَ النّاسَ و جَهِلَ الحقَّ .. ، من حقر الناس وتجبر علیهم فذلک الجبار.

در بیان امام صادق به صراحت ، نفیِ ستمگری در صورت رفاه داشتن شده و از سوی دیگر ستمگری و گردن کشی را در استخفاف دین و یا تحقیر مردم معرفی فرموده است!

این آموزه بلند امام صادق در نامه امام علی به عمروعاص آمده که مرقوم نمود ؛ "عمروعاص ! همنشین معاویه مباش چرا که او کارش تحقیر مردم و استخفاف حق است؛ لاتجارین‌ معاویه فان معاویه غمص الناس و سفه الحق . والسلام. (وقعه صفین‌ ، ص۱۱۰)

ریشه فرمایش امام صادق (ع) و امیرالمومنین (ع) از پیامبر اسلام رسول الله(ص) است که فرمود : "ان اعظم الکبر غمص الخلق و سفه الحق" (کافی ج۴ ص ۲۵۴)

در مورد "سفه الحق" شیخ صدوق در معانی الاخبار و دیگران معنا نموده اند به ؛  انسان حق را ببیند و برخوردی خفیفانه با او کند "ان یری الحق سفها و جهلا".

و "غَمص الناس" را جناب خلیل در کتاب "العین" معنا نموده به ؛ "تهاون بهم و بحقوقهم". همانطوریه ابن اثیر در "نهایه" ؛ به "احتقرهم‌و لم یرهم شئیا" تفسیر نموده که خروجی همه اینها ؛ "تحقیر مردم و تضییع حقوق" آنان است .

 درباره راههای گریز از حق

قرآن بخوبی راههایی که ستمگران در برابر حق دارند را معرفی نموده که نمونه ای از آن در این آیه آمده ؛

وَلَا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَکْتُمُوا الْحَقَّ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره /۴۲)

انحراف اول در مورداستخفاف حق را قرآن اینگونه معرفی نموده ؛ حق را با باطل میپوشانند !

انحراف دیگرشان ؛ حق را کتمان می کنند و اجازه نمیدهند کسی از آن باخبر شود !

این دو کار منفی یک نتیجه ای دارد که علامه طباطبائی بدان اشاره میکند و آن این است که "خود را به عنوان حق معرفی میکنند!"

در سوره زخرف آیه ۵۱ از زبان فرعون آمده که همین ادعا را داشت که ؛ من حقم و بهترم ، "أَنَا خَیْرٌ مِنْ هَٰذَا" !

 فرعون و تحقیر مردم

ریشه تحقیر مردم و اینکه چه کسی آغازگر است در قرآن به آن تصریح شده است و آن فرعون است .

فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا فَاسِقِینَ (زخرف/۵۴)

فرعون قومش را ذلیل و زبون داشت و تحقیرشان نمود و درنتیجه همه مطیع فرمان وی شدند که آنها مردمی فاسق و نابکار بودند.

جالب است که فرعون با فخرفروشی در داشتن اختیارات، مردم را توبیخ میکند و آنان را به نداشتن بصیرت مذمت میکند !

توضیح مطلب این است ؛ فرعون در یک فرآیندی تحقیر و زبونی را به جامعه ترزیق نمود و آن این بود که با صدای بلند در سطح وسیع جامعه میگفت : " وَنَادَىٰ فِرْعَوْنُ فِی قَوْمِهِ قَالَ یَا قَوْمِ أَلَیْسَ لِی مُلْکُ مِصْرَ وَهَٰذِهِ الْأَنْهَارُ تَجْرِی مِنْ تَحْتِی ۖ أَفَلَا تُبْصِرُونَ" (زخرف ۵۱)‌ خروجی آیه این است ؛

اولا ؛ امکانات و اختیارات در دست من است ، پس قدرت از آنِ من است!

وثانیا؛ شما مردم ؛ تا کی میخواهید بصیرت نداشته باشید!

 رابطه تحقیرپذیری و گسترش فسق در جامعه

مهم در این آیه این که ؛ در تحقیر مردم دو پلیدی نهفته است یکی ؛ "کفر" است که فرعون داشت ، و دیگری ؛ "فسق" است که مردم داشتند ! یعنی ؛ مردمی حاضر به تحقیر شدن شوند ؛ ابن تحقیرپذیری سر از فسق در می آورد و جامعه را فسق می کشاند و این بسیار پر اهمیت است . مردم تحقیر شده اینطور نیست که همیشه بی گناه باشند .

امام علی مردم را ستون دین میداند

در نهج البلاغه مردم را به عنوان ستون دین معرفی کرده و فرموده : "عماد الدین العامه من الامه " (نامه ۵۳)

در مقابل این آموزه الهی که از زبان امام علی (ع) طرح شده ، مستبدان تاریخ هستند.

روش های مستبدانه برای خاموشی و تحقیر مردم

نمونه ای از روش مستبدانه برای تحقیر مردم ، وصیت منصور دوانیقی به فرزندش است که مینویسد ؛ "من مردم را به طُرُقِ مختلف، رام و مطیع ساخته‌ام. اکنون مردم سه دسته‌اند: گروهی فقیر و بیچاره‌اند و همیشه دست نیاز به سوی تو دراز خواهند کرد! گروه دیگر؛ متواری هستند و مهاجرت میکنند و همیشه بر جان خود می‌ترسند! و گروه سوم و در گوشه‌ی زندان‌ها به سر می‌برند و آزادی خود را فقط از رهگذر عفو و بخشش تو آرزو می‌کنند. وقتی که به حکومت رسیدی، خیلی به مردم، در طلب رفاه و آسایش، میدان نده.» (تاریخ یعقوبی ؛ ج۳ص ۱۳۳)

پس در فکر مستبدانه منصور دوانقی تحقیر جامعه مطرح است که با روش ایجاد فقر و فشار تحقق پذیر است!

این روش مستبدانه و جبارگونه ، درست عکس آنچیزی است که در نهج البلاغه در وصیت حاکم جهان اسلام یعنی؛ امیرالمومنین امام علی علیه‌السلام به فرزندش، امام حسن است که مینویسد :

«ﺍﻯ ﻓﺮﺯﻧﺪم! ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻮ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ، مانند ﺗﺮﺍﺯﻭ بدان. ﭘﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ، همان چیزی را ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭ که ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻰ‌ﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ، ﻣﺨﻮﺍﻩ ﺁﻧﭽﻪ را ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ‌ﺧﻮﺍﻫﻰ. ﺑﻪ هیچکس ﺳﺘﻢ ﻣﻜﻦ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ نمی‌خواهی به ﺗﻮ ﺳﺘﻢ ﻛﻨﻨﺪ.ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﻜﻰ ﻛﻦ، ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ می‌ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﻴﻜﻰ ﻛﻨﻨﺪ. ﺁﻧﭽﻪ برای ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺯﺷﺖ ﻣﻰ‌ﺩﺍنی برای ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺯﺷﺖ ﺑﺪﺍﺭ. ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻰ‌ﺭﺳﺪ ﻭ خوشحالت ﻣﻰ‌کند، ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺳﺪ.»

 شیعه علی جراتِ فریاد دربرابر ظلم دارد

زنی در حضور معاویه، از عملکردش انتقاد کرد. معاویه گفت: "علی بن ابی طالب، جرأتِ سخن گفتن در برابر سلطان را به شما چشانده است. چقدر طول خواهد کشید تا طعم آن را از زبان شما بازگیرند"! "هیهات لمظکم علی بن ابی طالب الجرأة علی السلطان فبطیء ما تفطمون".

 اهمیت احترام به مردم در اندیشه امام خمینی

در منظومه فکری امام خمینی احترام به مردم حرف اول را میزند چرا که مردم بسیار پراهمیت هستند .

بنده فقط اشاره به جملات ایشان در بخشی از سال ۵۸ که سالهای اوج عزت امام راحل بود و مشکلات سالهای ۶۶ و ۶۷ پیش نیامده بود ، اشاره میکنم که تماماً در جلد هفتم صحیفه امام آمده است ؛

 جمله اول ؛ شما مطمئن باشید که در جمهوری اسلامی ظلم نیست. ما نه ظلم می کنیم، نه مظلوم می شویم. (ص ۲۹۱)

 جمله دوم ؛ در صدر اسلام هیچ کس از پیغمبر نمی ترسید. ترس نبود توی کار. مَحبّت توی کار بود. (ص ۲۱۸) در دولتهای اسلامی محیط محیطِ مَحبّت است، محیط برادری است؛ نه ارتش با مردم جدا هست و نه مردم با ارتش جدا هستند؛ و نه یک محیط رعب در کار هست. (ص ۴۴۰)

 جمله سوم ؛ کاری بکنید که دل مردم را به دست بیاورید. پایگاه پیدا کنید در بین مردم. وقتی پایگاه پیدا کردید، خدا از شما راضی است؛ ملت از شما راضی است؛ قدرت در دست شما باقی می ماند، و مردم هم پشتیبان شمایند. حکومتها باید خدمتگزار ملتها باشند؛ چنانچه در اسلام این سیره بود که حکومت در خدمت مردم بود. (ص ۵۱۲)

بجاست برخی از مسئولین که از منزل مقصود دور افتادند ،‌ بازگشته ، و با پذیرش حق و احترام به مردم فاصله خود با تجبّر حفظ کنند .





  تعداد بازديدها: 1160


 
نظرات خوانندگان:
 

نظرات حاوي توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمي‌شود.

نام:
پست الکترونيک:
متن پيام:


 
آخرين اخبار و مطالب 
مهدی پازوکی اقتصاددان:
مشکل اقتصاد ایران، جهالت مدیران رانتی و کوته‌بین است / مدیران سازمان برنامه و بودجه فارغ التحصیل دانشگاه‌های درجه چندمند
در اطلاعیه‌ای اعلام شد؛
درهای اصلی بهشت زهرا(س) در شب‌های قدر باز است
دکتر حسن روحانی : جلسه با فرماندهان سپاه برای صلح و صفا بود
واکنش زاکانی به حصارکشی و تغییرات در پارک قیطریه؛ «حتما در پارک‌ها مسجد می‌سازیم،‌ مسجد خوب هم می‌سازیم»
انتقاد ناصر امانی به شهرداری تهران/ ساخت مسجد در بوستان قیطریه موجب تخریب شعائر اسلامی و بدبینی می‌شود
واکنش تند مهاجری به خبر ساخت مسجد در پارک قیطریه؛ نوعی لجاجت است
پسر نتانیاهو هم از فلسطین اشغالی مهاجرت کرد
امان‌الله قرائی‌مقدم:
کوچک‌شدن طبقه متوسط؛ مهم‌ترین تغییر اجتماعی سال ۱۴۰۲/ جامعه ایران دیگر یک جامعه سنتی نیست
مالیات بر ارزش افزوده رسما ۱۰ درصد شد
آیت‌الله مکارم شیرازی: حجاب از طرفی واجب است و از طرف دیگر، نباید خشونتی در کار باشد / دشمن اصرار دارد قم را آلوده کند تا بتواند نتیجه گیری کند / باید اصرار بر پاک سازی شهر داشته باشیم
سازمان بین‌المللی مهاجرت: «ایرانیان در فهرست بالاترین میزان مهاجرت غیرقانونی برای ورود به بریتانیا»
حکایت کیسه بادام و راهی که به جماران ختم می‌شد
با مشاهده قیمت این داروها مغزتان سوت می‌کشد؛ از ژن درمانی و پیری زودرس تا سرطان چشم
گزارش آیت الله ایازی درباره انجمن مباحثات قرآنی ۸ فروردین
نرخ جریمه در تخلفات حادثه‌ساز ۵ برابر شد
حجت الاسلام والمسلمین مجید انصاری:
کشور ما توان بزرگی دارد؛ چرا باید شرایط طوری باشد که نخبگان ما به فکر مهاجرت باشند؟/ تریبون‌های نماز جمعه به دنبال دامن زدن به خشم و کینه نباشند/ سه انتخابات اخیر نشان داد در لبه خطر ناامیدی و واگرایی اجتماعی هستیم
یادداشتی از: حجت الاسلام والمسلمین هادی سروش
تحریف در "برخوردِمومنانه"
روایت محمدجواد ظریف از آغاز روند آستانه درباره سوریه/ از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی دستور دادند دکتر دهقان در نشست ها با روسیه و ترکیه شرکت نکند/ بخش نظامی ما از ابتکاری که ایران آغاز کرد، کنار گذاشته شد
امام(ره) چگونه از بزرگان استقبال می‌کردند؟
یادداشتی از: محمد مهاجری
آقای حداد! نقل چنار و پاجوش نیست

آرشیو همه مطالب


 
پربازديدها 
سردار مصطفی مولوی: آقا مهدی باکری و شهید کاظمی همیشه در خط مقدم می‌جنگیدند/ مهدی هیچ‌گاه اجازه نمی‌داد خاکریز جبهه به مسائل سیاسی آلوده شود/ لیدر جریان خالص‌سازی همه توان‌ش را برای تضعیف آقا مهدی به کار گرفت
باهتمام مهندس سعید رحیمی
امام خمینی (ره): من نگران اسلام هستم
دعاهای بعد از نمازهای واجب در ماه مبارک رمضان
با سخنرانی یادگار امام؛
مراسم تحویل سال نو در حرم امام خمینی(ره) برگزار می‌شود
واکنش علم الهدی به شرکت نکردن اکثریت در انتخابات: مراد از اکثریت، اکثریت متدین است نه اکثریت متمرد
اختصاصی:
خدیجه الکبری سلام الله علیها "پوستری آیینی از خانم شیرین نوشیروان"
پیام نوروزی مقام معظم رهبری به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۳
در سخنرانی نوروزی ۱۴۰۳؛
رهبر معظم انقلاب: در گذشته کسانی بودند که از امکانات دولتی سوء استفاده کردند/ نباید اختلاف سلیقه و اختلاف سیاسی موجب نفرت پراکنی شود/ روز به روز جبهه مقاومت در غرب آسیا باید تقویت شود/ برای موفقیت از مشارکت مردم به معنای واقعی کلمه استفاده شود
مراسم آغاز سال 1403 در حرم مطهر امام خمینی(س)؛
سید حسن خمینی: از هرآنچه غیر خدا است، مأیوس شویم
اطلاعیه:
برگزاری مراسم تشییع و تدفین والده ی مرحومه ی اخوان تدریسی
اطلاعیه:
والده ی ماجده ی اخوان تدریسی دعوت حق را لبیک گفت
پوستر:
برگزاری مراسم بزرگداشت مرحومه مغفوره حاجیه خانم اکرم السادات زارع (تدریسی)
گزارش تصویری:
تجلیل از هنرمند گرافیست آقای علی اکبر میرزایی در استان لرستان
حجت الاسلام انصاریان : شیعه‌ای نباشید که مردم با شما از دین ببرند
سردار رادان: تلخ است، اما دزدی به شغل تبدیل شده است
بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه تهران پیرامون اخباری مبنی بر زمین‌خواری در محله ازگل: چگونه ممکن است بعد از هشدار رهبری، ائمه جمعه هنوز مشغول فعالیت‌ اقتصادی باشند؟! نهادهای نظارتی دقیقا مشغول چه فعالیتی هستند؟
پوستر:
اطلاعیه برگزاری مراسم سالروز ولادت با سعادت حضرت امام حسن (ع) در هیئت انصارالخمینی (ره)
حجت الاسلام والمسلمین فاضل میبدی:
بالای 50 درصد از مردم در انتخابات شرکت نکردند؛ این بی تفاوتی نیست، اعتراض است/ دولت و حاکمان این پیام را دریافت کنند/ اگر شورای نگهبان بخواهد با همین فرمان در انتخابات بعدی جلو برود، همدلی ایجاد نمی‌شود/ مخاطب سخنان رهبری مسئولان هستند
نامه ی رسیده
ابراز تشکر از اوژانس تهران
قائم مقام سازمان تبلیغات:
رویکرد‌های سلبی و تقابلی نه تنها در ترویج حجاب موثر نیست بلکه می‌تواند نتایج عکس داشته باشد / تبعیض اقتصادی به نارضایتی و بی‌اعتمادی مردم نسبت به نظام منجر می‌شود؛ این نارضایتی گاه به صورت بی‌حجابی و بدحجابی به عنوان نوعی اعتراض بروز پیدا می‌کند / استفاده از روش‌های قهری در برخورد با بدحجابی باعث شده تا برخی از افراد نسبت به حجاب و حکومت جمهوری اسلامی ایران دیدگاه منفی پیدا کنند


 
آمار بازديد از سايت 
تعداد بازدید امروز: 19674
تعداد بازدید دیروز: 38925
بازدید کل: 65645711
مشاهده آمار کامل
تمامي حقوق براي هيئت انصارالخميني (ره) محفوظ است.